Βιογραφικά Στοιχεία

Βιογραφικά στοιχεία Ηλία Μαριολόπουλου

Ο Ηλίας Μαριολόπουλος (1900-1991) γεννήθηκε στην Αθήνα. Φοίτησε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αργότερα φοίτησε με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Cambridge απ’ όπου έλαβε πτυχίο Master of Arts. Στη συνέχεια έλαβε δίπλωμα Μετεωρολογίας από τη Μετεωρολογική Σχολή του Imperial College of Science and Technology του Λονδίνου. Ακολούθως εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων, απ’ όπου το 1925 απέκτησε το δίπλωμα Docteur de l’ Université de Paris, Sciences, και το κρατικό Γαλλικό δίπλωμα Docteur es Sciences Physiques. Παράλληλα με τις σπουδές του εργάστηκε στη Βρετανική και Γαλλική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Στα τέλη του 1925 διορίζεται Τμηματάρχης του Μετεωρολογικού τμήματος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Το 1928, εκλέγεται τακτικός καθηγητής της Έδρας Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας στη Φυσικομαθηματική Σχολή του άρτι συσταθέντος Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η Έδρα που καταλαμβάνει είναι η πρώτη Πανεπιστημιακή Έδρα που ιδρύθηκε στην Ελλάδα με αποκλειστικό αντικείμενο τις επιστήμες αυτές. Το 1935 αναλαμβάνει τη Διεύθυνση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Το 1938 παντρεύεται την Αικατερίνη – Νίνα, κόρη του Πέτρου Καναγκίνη, Διευθυντή Εποικισμού του Υπουργείου Γεωργίας, αργότερα Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας.Το 1939 καλείται να καταλάβει τη νεοϊδρυθείσα Έδρα Μετεωρολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παράλληλα αναλαμβάνει τη διεύθυνση του Μετεωρολογικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Με την κήρυξη του πολέμου επιστρατεύεται ως έφεδρος επισμηναγός και αναλαμβάνει τη διοίκηση κλιμακίου αξιωματικών μετεωρολόγων στο επιτελείο της Αεροπορίας. Στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ο Μαριολόπουλος επέδειξε ιδιαίτερη δράση και ίδρυσε υπηρεσία για τη μέτρηση, πρώτη φορά στην Ελλάδα, του Ατμοσφαιρικού Ηλεκτρισμού. Επίσης ίδρυσε ιδιαίτερο Ακτινομετρικό Σταθμό στoν Υμηττό, ως παράρτημα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών καθοδήγησε δεκάδες διδακτορικών διατριβών.

Το διοικητικό έργο του Ηλία Μαριολόπουλου στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Αθηνών είναι μεγάλο. Εξελέγη δύο φορές Κοσμήτορας της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, δύο φορές Κοσμήτορας της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά το Ακαδημαϊκό έτος 1959-60.

Παράλληλα με το διοικητικό και οργανωτικό έργο του σε όλες τις δημόσιες θέσεις τις οποίες κατέλαβε, εξίσου σημαντικό ήταν και το ερευνητικό του έργο. Η αναγνώριση του έργου του από ξένους συναδέλφους φαίνεται από το γεγονός της εκλογής του ως Αντιπροέδρου της Διεθνούς Κλιματολογικής Επιτροπής από το 1931 έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επίσης εξελέγη μέλος της Διεθνούς Επιτροπής της Ανώτερης Ατμόσφαιρας και της Διεθνούς Επιτροπής Γεωργικής Μετεωρολογίας. Αναγνωρίζοντας και επιβραβεύοντας το έργο του η Ακαδημία Αθηνών τον εξέλεξε τακτικό μέλος της το 1965 και Πρόεδρό της το 1973.

Ο Ηλίας Μαριολόπουλος υπήρξε από τους πρωτοπόρους επιστήμονες του κλάδου του που ευαισθητοποιήθηκαν για την επερχόμενη αλλοίωση της ατμοσφαίρας από τις αλόγιστες δραστηριότητες του σύγχρονου ανθρώπου και ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, εγκαινιάζει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μετρήσεις ορισμένων ρύπων της ατμοσφαίρας από το Ινστιτούτο Μετεωρολογίας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Μετά την αποχώρησή του από το Πανεπιστήμιο δεν επαναπαύεται αλλά εισηγείται στην Ακαδημία Αθηνών την ίδρυση του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας (το οποίο ιδρύεται το 1977) και το οποίο οργάνωσε σε συνεργασία με τον πρώτο Διευθυντή του Κέντρου Χ. Ζερεφό.

Η Γαλλική Ακαδημία των Επιστημών, εκτιμώντας το έργο του, τον βράβευσε το 1966. Η Βασιλική Μετεωρολογική Εταιρία της Αγγλίας τον εξέλεξε ως Εταίρο της. Επίσης ήταν επίτιμο μέλος της Σερβικής Γεωγραφικής Εταιρίας και της Ουγγρικής Μετεωρολογικής Εταιρίας.

Εκτός των παραπάνω, ο Μαριολόπουλος διετέλεσε επί πολλά έτη:

Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
Πρόεδρος της Γεωδαιτικής και Γεωφυσικής Επιτροπής του Κράτους
Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Ραδιοηλεκτρολογίας
Αντιπρόεδρος του Ανωτάτου Τηλεπικοινωνιακού Συμβουλίου
Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Μετεωρολογικής Εταιρίας και Πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Φυσικών
Μέλος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Goudenhome Kalergi στην Ελβετία
Πρόεδρος του Άθλου Όθωνος και Αθηνάς Σταθάτου
Πρόεδρος του Εμπειρικείου Ιδρύματος
Πρόεδρος της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας της Ελλάδος και Επίτιμος Πρόεδρος του Τεγαιατικού Συνδέσμου

Για τη δράση και την επιστημονική και κοινωνική συμβολή του ο Μαριολόπουλος έτυχε πολλών ελληνικών και ξένων τιμητικών διακρίσεων. Του απενεμήθηκαν οι εξής τιμητικές διακρίσεις:

Ανώτερος Ταξιάρχης του Παναγίου Τάφου (1930)
Ταξιάρχης του Β. Τάγματος του Φοίνικος (1936)
Το Γαλλικό Παράσημο Officier de l’ Academie (1938)
Χρυσούς Σταυρός του Φοίνικος μετά Ξιφών (1946)
Μετάλλιον Εκστρατείας 1940/41 (1948)
Πολεμικόν Μετάλλιον Αγίου Μάρκου (1948)
Ταξιάρχης του Β. Τάγματος του Γεωργίου του Α’ (1953)
Ανώτερος Ταξιάρχης του Β. Τάγματος του Φοίνικος (1959)
Το Γαλλικό Παράσημο Officier de la Legion d’ Honneur (1960)
Το Αιγυπτιακό παράσημο Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος της Αραβικής Αξίας (1960)

Βιογραφικά στοιχεία Πέτρου Καναγκίνη

Ο Πέτρος Καναγκίνης (1880-1947) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη αλλά καταγόταν από τον Πύργο της Τήνου. Αποφοίτησε από το Πρακτικό Λύκειο και γράφτηκε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1902 μέχρι το 1905, σπούδασε στη Γεωπονική Σχολή του Gembloux του Βελγίου ως υπότροφος του ελληνικού Κράτους. Το 1906 προσλήφθηκε ως Διευθυντής στα Ζωγράφεια κτήματα Τρικάλων, όπου παρέμεινε για 7 χρόνια. Εκεί εφάρμοσε για πρώτη φορά την ορυζοκαλλιέργεια με σημαντική επιτυχία.To 1907 παντρεύεται την Ευγενία το γένος Βερσάη με την οποία απέκτησε την μοναχοκόρη του Αικατερίνη-Νίνα. Το 1913 διορίζεται μέλος της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων Μακεδονίας– Θράκης και το 1914 αναλαμβάνει καθήκοντα Τμηματάρχη Γεωργίας στη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας Στη συνέχεια διορίστηκε Νομογεωπόνος και προσέφερε τις υπηρεσίες του κυρίως στη Μακεδονία και στην Προσωρινή Κυβέρνηση Θεσσαλονίκης. Βοήθησε κυρίως στην αποκατάσταση των προσφύγων και την εισαγωγή νέων καλλιεργητικών μεθόδων όπως και την ευρεία χρησιμοποίηση του σιδερένιου άροτρου και της σβάρνας, που ήταν ελάχιστα διαδεδομένα την εποχή εκείνη. Βοήθησε στην ίδρυση το 1916 της Διευθύνσεως Εποικισμού στη Θεσσαλονίκη και το 1917 του Τμήματος Εποικισμού στο Υπουργείο Γεωργίας.

Οι πολιτικοί ανταγωνισμοί της εποχής, οδήγησαν στην αποπομπή του από την υπηρεσία το 1917 και 1920. Το 1920 οργάνωσε επιστημονική ορυζοκαλλιέργεια αρχικά στο κτήμα Άμμου και στη συνέχεια σε τμήμα του κτήματος Καρά – Τσάλη στην περιοχή της Βέροιας. Το 1922 ανέλαβε Γενικός Διευθυντής Εποικισμού και ουσιαστικά την ευθύνη αποκατάστασης των χιλιάδων προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής. Το 1924 διορίστηκε μέλος της Μικτής Επιτροπής της ανταλλαγής των τούρκικων και ελληνικών πληθυσμών, επίσης (και ενώ τυπικά ήταν Διευθυντής τότε της Γεωπονικής Σχολής Αθηνών) διορίστηκε Διευθυντής Εποικισμού στο Υπ. Γεωργίας. Το 1929 ο Π. Καναγκίνης διορίστηκε Τεχνικός Σύμβουλος του Υπουργού Γεωργίας με βαθμό Γενικού Διευθυντή. Την ίδια περίοδο χειρίστηκε την επίλυση του Κωπαϊδικού ζητήματος και για το σκοπό αυτό μετέβη στην Αγγλία. Τον Οκτώβριο του 1930 αποσπάστηκε και ανέλαβε τη διαχείριση του προτύπου κτήματος «Κιλιντίρ» του Χρυσάφη, στη Μακεδονία. Το 1932 θα επανέλθει στη θέση του Γενικού Διευθυντή στο Υπ. Γεωργίας.

Tον Φεβρουάριο του 1936 ανέλαβε όλη τη γεωργοοικονομική έρευνα της χώρας και την εποπτεία όλων των Γεωργικών Ιδρυμάτων. Το 1941 απολύθηκε από τη υπηρεσία, λόγω καταργήσεως της θέσης του και το διάστημα 1943-1947 το Υπουργείο Οικονομικών του ανέθεσε την εποπτεία του αγροκτήματος Φοινικιά-Τραπουργιά (στην περιφέρεια Δωρικού). Τέλος, την περίοδο της κατοχής θα αναλάβει πρωτοβουλίες και θα μετέχει σε Επιτροπές με σκοπό την ανακούφιση του πληθυσμού από την επισιτιστική κρίση.

Ο Π. Καναγκίνης όπως αναγνωρίζεται από όλους, ήταν κυρίως άνθρωπος της πράξης και ακούραστος υπέρμαχος της αποκατάστασης των ακτημόνων γεωργών και προσφύγων. Όπως αναφέρει ο ίδιος σε επιστολή που έστειλε στις 7 Μαρτίου 1926 στον Π. Δεκάζο (διευθυντή τότε της Γεωργικής Εταιρίας ο οποίος είχε, επίσης, φέρει εις πέρας το δύσκολο έργο της αποκατάστασης των ακτημόνων γεωργών στην Θράκη και αλλού), «[…] εις την Ελλάδα μας δεν λείπουν ούτε οι έχοντες καλά προγράμματα, ούτε οι δυνάμενοι να εργασθούν δια να τα εφαρμόσουν, αλλά λείπει η επιμονή εις το να τα φέρουν εις πέρας και όταν ακόμη ομαλώς βαίνουν τα πράγματα, κατά μείζονα δε λόγον όταν συναντώνται δυσχέρειαι».